22ος Πανελλήνιος Μαθητικός Διαγωνισμός Αστρονομίας και Διαστημικής 2017

H Eταιρεία Αστρονομίας και Διαστήματος προκηρύσσει τον 22ο Πανελλήνιο Μαθητικό Διαγωνισμό Αστρονομίας και Διαστημικής 2017 για το σχολικό έτος 2016-2017.

Σκοπός του διαγωνισμού είναι η περαιτέρω ενασχόληση και εμβάθυνση των μαθητών στην επιστήμη της Αστρονομίας, της Αστροφυσικής και της Διαστημικής, η εξοικείωσή τους με τις θαυμαστές τελευταίες ανακαλύψεις των τεχνητών δορυφόρων και άλλων παρατηρητηρίων και η επιβράβευση της ενδόμυχης και διερευνητικής αυτής προσπάθειάς τους.

Ο Διαγωνισμός Αστρονομίας διεξάγεται τόσο στα Λύκεια όσο και στα Γυμνάσια της χώρας, με διαφορετικά θέματα. Οι φάσεις του διαγωνισμού θα είναι τρεις (3) για τα Γυμνάσια και τέσσερις (4) για τα Λύκεια. Ας σημειωθεί, όμως, ότι στις τέσσερις φάσεις του διαγωνισμού που αφορούν στους μαθητές Λυκείου, εκτός από γνώσεις Αστρονομίας, απαιτούνται και στοιχειώδεις γνώσεις Μαθηματικών και Φυσικής.

Η εξεταστέα ύλη του διαγωνισμού είναι ενδεικτικά αυτή που περιλαμβάνεται στα εξής βιβλία:

Για το Γυμνάσιο (κατά σειρά σημαντικότητας):

1. Μαυρομμάτη Κωνσταντίνου: «Στοιχεία Αστρονομίας, Αστροφυσικής και Διαστημικής» 1ο τεύχος, «Το ηλιακό μας σύστημα», Βόλος, 2011, 2ο τεύχος, «Αστέρες, Γαλαξίες, Σύμπαν, Ουράνια Σφαίρα, Τηλεσκόπια», Βόλος, 2012 και 3ο τεύχος, «Διαστημική και Νέες αστρονομικές θεωρίες και ανακαλύψεις», Βόλος, 2013, εκδόσεις της Εταιρείας Αστρονομίας και Διαστήματος.

2. Μαυρομμάτη Κωνσταντίνου: «Λεξικό Αστρονομίας», έκδοση της Εταιρείας Αστρονομίας και Διαστήματος, 2006.

3. «Θέματα και απαντήσεις Διαγωνισμών Αστρονομίας», τόμος 1ος , έκδοση της Εταιρείας Αστρονομίας και Διαστήματος, 2006.

4. «Θέματα και απαντήσεις Διαγωνισμών Αστρονομίας», τόμος 2ος , έκδοση της Εταιρείας Αστρονομίας και Διαστήματος, 2012.

Για το Λύκειο (κατά σειρά σημαντικότητας):

1. Μαυρομμάτη Κωνσταντίνου: «Στοιχεία Αστρονομίας, Αστροφυσικής και Διαστημικής» 1ο τεύχος, «Το ηλιακό μας σύστημα», Βόλος, 2011 - 2 ο τεύχος, «Αστέρες, Γαλαξίες, Σύμπαν, Ουράνια Σφαίρα, Τηλεσκόπια», Βόλος, 2012 - 3 ο τεύχος, «Διαστημική και Νέες αστρονομικές θεωρίες και ανακαλύψεις», Βόλος, 2013, εκδόσεις της Εταιρείας Αστρονομίας και Διαστήματος.

2. «Θέματα και απαντήσεις Διαγωνισμών Αστρονομίας», τόμος 1ος, έκδοση της Εταιρείας Αστρονομίας και Διαστήματος, 2006.

3. «Θέματα και απαντήσεις Διαγωνισμών Αστρονομίας», τόμος 2ος, έκδοση της Εταιρείας Αστρονομίας και Διαστήματος, 2012.

4. Αυγολούπη Στ. – Σειραδάκη Ι.: «Παρατηρησιακή Αστρονομία», εκδόσεις Πλανητάριο, Θεσσαλονίκη, 2010.

Οι φάσεις του διαγωνισμού θα είναι ως εξής:

Η πρώτη (1η ) φάσημε το όνομα «ΕΥΔΟΞΟΣ» θα διεξαχθεί ηλεκτρονικά μέσω της επίσημης ιστοσελίδας της Εταιρείας Αστρονομίας και Διαστήματος από τη Δευτέρα 28 Νοεμβρίου 2016 μέχρι και τη Δευτέρα 12 Δεκεμβρίου 2016. Στην ιστοσελίδα http://www.astronomos.gr δημοσιεύεται μία σειρά ερωτήσεων και ασκήσεων, τόσο για τα Λύκεια, όσο και για τα Γυμνάσια, τις οποίες μπορεί να «κατεβάσει» όποιος μαθητής Λυκείου ή Γυμνασίου επιθυμεί να λάβει μέρος στον Μαθητικό Διαγωνισμό.

Οι μαθητές μπαίνοντας στον ιστότοπο http://www.astronomos.gr της Εταιρείας Αστρονομίας και Διαστήματος θα βρουν τον σχετικό σύνδεσμο του 22ου Διαγωνισμού. Εκεί θα συμπληρώσουν τα στοιχεία τους (ονοματεπώνυμο, διεύθυνση, τηλέφωνο κλπ), θα λύσουν τις ασκήσεις και θα απαντήσουν στις ερωτήσεις εντελώς ηλεκτρονικά (δηλαδή πάνω στην ιστοσελίδα). Στην τελευταία σελίδα θα υπάρχει εμφανές κουμπί με την ένδειξη «ΑΠΟΣΤΟΛΗ». Το πάτημα του κουμπιού θα σημαίνει αυτόματα το τέλος της εξέτασης και την αποστολή του ηλεκτρονικού γραπτού τους στην Κεντρική Επιτροπή.

Λόγω της χρήσης του ειδικού αυτού συστήματος εξέτασης, απαντήσεις από τον συγκεκριμένο συμμετέχοντα θα στέλνονται μόνο μία φορά και δεν θα γίνονται δεκτές εκ των υστέρων διορθώσεις.

Τα γραπτά των μαθητών διορθώνονται και αξιολογούνται από την Επιτροπή του Διαγωνισμού. Άριστα (4 μονάδες) παίρνει όποιος απαντήσει σωστά σε όλες τις ερωτήσεις και λύσει όλες τις ασκήσεις.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Έγκυρη συμμετοχή στην 1η φάση θα θεωρηθεί αν ολοκληρωθεί η ηλεκτρονική διαδικασία της εξέτασης και πατηθεί το κουμπί «ΑΠΟΣΤΟΛΗ» το αργότερο μέχρι τις 23:59 της 12 ης Δεκεμβρίου 2016 .

Στη δεύτερη (2η ) φάση του διαγωνισμού, μπορούν να λάβουν μέρος όλοι οι μαθητές Λυκείου και Γυμνασίου της χώρας, ανεξάρτητα εάν συμμετείχαν ή όχι στην πρώτη φάση του διαγωνισμού. Η 2η φάση με το όνομα «ΑΡΙΣΤΑΡΧΟΣ» θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 4 Φεβρουαρίου 2017 και ώρα 9.00 π.μ. σε διάφορα Λύκεια και Γυμνάσια της χώρας. Οι απαντήσεις συγκεντρώνονται και διορθώνονται από την Επιτροπή του Διαγωνισμού. Στη φάση αυτή, μπορούν να λάβουν μέρος όλοι οι μαθητές των τριών τάξεων των Λυκείων και, παράλληλα, όλοι οι μαθητές των τριών τάξεων των Γυμνασίων της χώρας, με διαφορετικά θέματα. Η διάρκεια του διαγωνισμού είναι τρεις (3) ώρες και θα διενεργηθεί με την ευθύνη μιας Τοπικής Επιτροπής Καθηγητών που θα ορίσει ο Διευθυντής της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης της κάθε περιοχής, οι καθηγητές της οποίας εθελοντικά θα προσφέρουν την υπηρεσία τους στο διαγωνισμό.

Δηλώσεις συμμετοχής στο διαγωνισμόμπορούν να υποβάλουν οι μαθητές και οι μαθήτριες στους Διευθυντές των Γυμνασίων και των Λυκείων τους μέχρι την 25η Ιανουαρίου 2017.

Η 2^η φάση του διαγωνισμού θα γίνει το Σάββατο 4 Φεβρουαρίου 2017.

Άριστα (20 μονάδες) παίρνει όποιος απαντήσει σωστά σε όλες τις ερωτήσεις και λύσει όλες τις ασκήσεις.

Το συνολικό «Άριστα» και των δύο ανωτέρω φάσεων είναι το 24. Οι περίπου τριάντα (30) πρώτοι μαθητές Λυκείου και οι περίπου δώδεκα (12) πρώτοι μαθητές Γυμνασίου, που θα έχουν βαθμολογία πάνω από 12, θα κληθούν να συμμετάσχουν στην 3η φάση του διαγωνισμού. Τα ονόματά τους θα αναρτηθούν στην ιστοσελίδα της Εταιρείας (www.astronomos.gr).

H τρίτη (3η ) φάση του διαγωνισμού, με το όνομα «ΙΠΠΑΡΧΟΣ», θα πραγματοποιηθεί στον Βόλο, στο αμφιθέατρο του Οικονομικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, (Γεωργίου Καρτάλη 72 - Ροζού, πρώην Γαλλικό Ινστιτούτο) την Κυριακή 12 Μαρτίου 2017 και ώρα 12 το μεσημέρι, με την απόλυτη ευθύνη της Επιτροπής του Διαγωνισμού της Εταιρείας. Τα έξοδα μετακίνησης προς και από τον Βόλο βαρύνουν αποκλειστικά τον διαγωνιζόμενο, δηλαδή χωρίς δαπάνη για το Δημόσιο ή για την Εταιρεία Αστρονομίας και Διαστήματος.

Οι μαθητές που θα πετύχουν και στην 3η φάση του διαγωνισμού θα είναι οι νικητές του 22 ου Πανελλήνιου Μαθητικού Διαγωνισμού Αστρονομίας και Διαστημικής 2017 και θα κληθούν να παραλάβουν τα βραβεία και τους επαίνους τους, καθώς και τις τιμητικές διακρίσεις των σχολείων τους, σε ειδική πανηγυρική τελετή, που θα διοργανωθεί στο αμφιθέατρο του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.

Υπάρχει επιπλέον και η τέταρτη (4η ) φάση του διαγωνισμού, με το όνομα «ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΣ», η οποία θα πραγματοποιηθεί το Σαββατοκύριακο, 6-7 Μαΐου 2017. Η συγκεκριμένη φάση αφορά όσα παιδιά του Λυκείου επιθυμούν να στελεχώσουν την Εθνική Ολυμπιακή Ομάδα Αστρονομίας και Αστροφυσικής. Η 11 η Διεθνής Ολυμπιάδα Αστρονομίας –Αστροφυσικής θα διεξαχθεί στην Ταϊλάνδη εντός του 2017 (δεν έχουν ακόμη ανακοινωθεί οι ημερομηνίες).

Στη φάση αυτή θα κληθούν οι δέκα (10) πρώτοι μαθητές Λυκείου της 3ης φάσης «ΙΠΠΑΡΧΟΣ», οι οποίοι θα συγκεντρωθούν στον Βόλο. Τα έξοδα μετακίνησης προς και από τον Βόλο βαρύνουν αποκλειστικά τον διαγωνιζόμενο, δηλαδή χωρίς δαπάνη για το Δημόσιο ή για την Εταιρεία Αστρονομίας και Διαστήματος.

Κατά τη φάση αυτή, οι μαθητές θα εξεταστούν σε τρία μέρη:

α) στο Θεωρητικό Μέρος, όπου θα κληθούν να λύσουν προβλήματα μικρής και μεγάλης ανάπτυξης,

β) στην Ανάλυση Δεδομένων, όπου θα κληθούν να απαντήσουν σε πρόβλημα, στο οποίο θα έχουν δοθεί αστρονομικά δεδομένα και

γ) στο Παρατηρησιακό Μέρος, που θα γίνει σε υπαίθριο χώρο, όπου οι μαθητές θα κληθούν να απαντήσουν σε ερωτήσεις, που θα αφορούν τα τηλεσκόπια, τη χρήση των τηλεσκοπίων και την ουρανογραφία. Σε περίπτωση κακοκαιρίας η εξέταση θα γίνει σε αίθουσα με κατάλληλα διαμορφωμένα θέματα.

Η κατάταξη των μαθητών θα γίνει με βάση το άθροισμα της βαθμολογίας στα τρία αυτά μέρη.

ΒΡΑΒΕΙΑ

Οι πέντε (5) μαθητές του Λυκείου που θα έλθουν πρώτοι (δηλαδή από τον 1ο έως τον 5ο ) στην τέταρτη (4η ) φάση «ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΣ», ηλικίας κάτω των 20 ετών (μέχρι την 30η -06-2017) και ανεξάρτητα από φύλο, θα κληθούν να συγκεντρωθούν στον Βόλο για ειδική προετοιμασία. Λόγω της μη ανακοινωμένης ακόμη ημερομηνίας της διεξαγωγής της 11 ης Διεθνούς Ολυμπιάδας Αστρονομίας – Αστροφυσικής, η ανακοίνωση του προγράμματος της εκπαίδευσης θα γίνει αργότερα (εντός της σχολικής χρονιάς). Εάν κάποιος απουσιάσει από την εκπαίδευση σε ποσοστό άνω του 25% των συνολικών ωρών, αυτομάτως αποκλείεται από την Ομάδα. Οι γονείς ή κηδεμόνες των μαθητών, καθώς και οι ίδιοι οι μαθητές θα κληθούν να υπογράψουν σχετική δήλωση του Κώδικα Συμπεριφοράς Ολυμπιακών Ομάδων Αστρονομίας-Αστροφυσικής. Η μη συμμόρφωση κάποιου μαθητή με τις αναγραφόμενες υποχρεώσεις (και μετά από προσωπική ενημέρωση του γονέα ή κηδεμόνα του) θα αποκλείεται από την Ομάδα και θα έχει μελλοντικές κυρώσεις σχετικά με την (πιθανή) συμμετοχή του στον Πανελλήνιο Μαθητικό Διαγωνισμό Αστρονομίας του επόμενου έτους.

Η προετοιμασία των μαθητών θα γίνει από καθηγητές και φοιτητές του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, καθώς και από πεπειραμένους καθηγητές Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και ερασιτέχνες αστρονόμους. Στη διάρκεια της προετοιμασίας θα γίνουν διαγωνίσματα εφ΄ όλης της διδαχθείσας (και εξεταστέας στην Ολυμπιάδα) ύλης. Όσοι συγκεντρώσουν τουλάχιστον το 50% της συνολικής βαθμολογίας και επιδείξουν (όπως αναφέρθηκε) αξιοπρεπή συμπεριφορά συνεργασίας, θα στελεχώσουν την Εθνική Ολυμπιακή Ομάδα Αστρονομίας - Αστροφυσικής και θα μεταβούν στην Ταϊλάνδη για να λάβουν μέρος στην 11 η Διεθνή Ολυμπιάδα Αστρονομίας και Αστροφυσικής. Να τονισθεί, επιπλέον, ότι οι μαθητές-μέλη της Ολυμπιακής Ομάδας, κατά τη διάρκεια της συμμετοχής τους στη Διεθνή Ολυμπιάδα, θα πρέπει να εξακολουθούν να εφαρμόζουν τους κανόνες του Κώδικα Συμπεριφοράς Ολυμπιακών Ομάδων Αστρονομίας- Αστροφυσικής και σε περίπτωση που οι διοργανωτές της Ολυμπιάδας ή οι αρχηγοί της αποστολής διαπιστώσουν παραβάσεις του Κώδικα ή ανάρμοστη συμπεριφορά κάποιου μαθητή, διατηρούν το δικαίωμα αποκλεισμού του από τις υπόλοιπες φάσεις της Ολυμπιάδας, την έγγραφη αναφορά του όλου περιστατικού προς το σχετικό γραφείο του Υπουργείου Παιδείας και τον μελλοντικό αποκλεισμό του από τον Πανελλήνιο Μαθητικό Διαγωνισμό της Εταιρείας Αστρονομίας και Διαστήματος, σε περίπτωση που δικαιούται ηλικιακά να συμμετάσχει.

Επίσης, οι δύο (2) πρώτοι μαθητές της 3ης φάσης «ΙΠΠΑΡΧΟΣ», ηλικίας 16 έως 18 ετών και ανεξαρτήτως φύλου, θα μεταβούν για επτά (7) ημέρες τον Ιούλιο 2017 στις εγκαταστάσεις Space Camp της ΝΑSΑ στο Huntsville της πολιτείας Αλαμπάμα των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής και θα 7 μετάσχουν σε εκπαιδευτικά προγράμματα, πληρώνοντας τα σχετικά δίδακτρα. Εάν κάποιος εκ των δύο πρώτων έχει επιτύχει σε προηγούμενο διαγωνισμό και έχει κερδίσει το ταξίδι στη NASA, θα αντικαθίσταται από τον αμέσως επόμενο της κατάταξης της 3ης φάσης, με την προϋπόθεση ότι δε θα έχει κερδίσει σε προηγούμενο διαγωνισμό. Σε περίπτωση ισοβαθμίας τριών (3) ή περισσότερων μαθητών στη μία ή και στις δύο πρώτες θέσεις, θα γίνεται κλήρωση ενώπιον των μαθητών ή αντιπροσώπων τους.

Τα έξοδα μετακίνησης στο εσωτερικό της χώρας (προς και από τα διεθνή αεροδρόμια της χώρας) βαρύνουν αποκλειστικά τον διαγωνιζόμενο, δηλαδή χωρίς δαπάνη για το Δημόσιο ή για την Εταιρεία Αστρονομίας και Διαστήματος.

Τα άλλα έπαθλα του διαγωνισμού είναι:

1. Για το Λύκειο: 300 € για τον πρώτο νικητή, αθλοθετημένο από την Ελληνική Αστρονομική Εταιρεία (ΕΛ.ΑΣ.ΕΤ).

2. Για το Γυμνάσιο: 100 € για τον πρώτο νικητή. Επίσης, όλοι οι επιτυχόντες μαθητές και μαθήτριες θα λάβουν ως δώρα διάφορα αστρονομικά και επιστημονικά βιβλία, DVDs, CDs και θα εγγραφούν για ένα έτος, δωρεάν, συνδρομητές του αστρονομικού περιοδικού «ΟΥΡΑΝΟΣ», που εδώ και 25 χρόνια εκδίδει ανελλιπώς η Εταιρεία Αστρονομίας και Διαστήματος.

Συνοπτικός Πίνακας Διαγωνισμού:

• 1η Φάση: «ΕΥΔΟΞΟΣ», από τη Δευτέρα 28 Νοεμβρίου 2016 μέχρι και τη Δευτέρα 12 Δεκεμβρίου 2016. Ηλεκτρονικά, μέσω της ιστοσελίδας www.astronomos.gr, με τους ανωτέρω όρους και τις προϋποθέσεις που αναφέρονται αναλυτικά στην 1η Φάση «ΕΥΔΟΞΟΣ».
• 2η Φάση: «ΑΡΙΣΤΑΡΧΟΣ», το Σάββατο 4 Φεβρουαρίου 2017 και ώρα 9 π.μ. στα διάφορα Γυμνάσια και Λύκεια (Εξεταστικά Κέντρα) της χώρας.
• 3η Φάση: «ΙΠΠΑΡΧΟΣ», την Κυριακή 12 Μαρτίου 2017 και ώρα 12 το μεσημέρι στον Βόλο, στο αμφιθέατρο του Οικονομικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (Γεωργίου Καρτάλη 72– Ροζού, πρώην Γαλλικό Ινστιτούτο).
• 4η Φάση: «ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΣ», Σάββατο και Κυριακή, 6 & 7 Μαΐου 2017. Μόνο για τη στελέχωση της Εθνικής Ολυμπιακής Ομάδας Αστρονομίας και Αστροφυσικής. Στον Βόλο, στο αμφιθέατρο του Οικονομικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (Γεωργίου Καρτάλη 72 – Ροζού, πρώην Γαλλικό Ινστιτούτο).